zondag 24 januari 2016

Een ferme stap naar EITI in Suriname


Dit artikel verscheen eerder in de ‘State of our Democracy 2015’. De gehele nieuwsbrief vindt u hier.

PROJEKTA zet zich vanaf 2010 in voor meer bewustwording over de Extractive Industries Transparency Initiative (EITI). Hierover berichtten wij al in de State of our Democracy nieuwsbrief van 2011. Dit is een wereldwijd initiatief voor transparantie in de zogeheten ‘extractive industries’, zoals mijnbouw, oliewinning en aardgaswinning, maar ook bijvoorbeeld de visserij en houtkap. In landen die zich aan de EITI-standaarden hebben gecommiteerd, publiceren bedrijven wat zij betalen aan de overheid en publiceert de overheid hun ontvangsten van deze bedrijven. Deze publicaties worden met elkaar vergeleken door een onafhankelijke accountant. Dit proces wordt overzien door een onafhankelijke commissie waarin overheid, private sector en maatschappelijk middenveld zitting hebben.

De EITI kan bijdragen aan corruptiepreventie, een gezonder investeringsklimaat en meer inspraak van burgers in besluiten die hun leven beïnvloeden. Wereldwijd doen 49 landen mee aan de EITI, waaronder onze Caricom-genoot Trinidad & Tobago (T&T). In vele opzichten, lijkt T&T op Suriname, waardoor wij van hun ervaringen kunnen leren. Tijdens de Democratiemaand 2015, organiseerde PROJEKTA daarom een lezing over de EITI, in samenwerking met Trinidadiaanse partners de University of the West Indies (UWI) en de TTEITI.

Econoom en docent Roger Hosein van de UWI belichtte de manier waarop T&T is bezweken aan wat in de economie ‘Dutch Disease’ wordt genoemd. Opeenvolgende regeringen in T&T hebben de tijdelijk hoge inkomsten uit de aardolie-sector besteed aan ondoordachte subsidies en werkverschaffingsprojecten,en onvoldoende aan zogeheten kapitaal-investeringen. Dit leidde tot een scala aan problemen, voor en na de terugval van de wereldmarktprijzen, waaronder verminderde arbeidsproductiviteit, een onvoldoende gediversificeerde economie, een tekort aan arbeidskrachten in bepaalde sectoren, en een fors toegenomen staatsschuld.

Niet alleen het geval van Trinidad, maar ook cijfers uit andere landen tonen aan dat verhoogde inkomsten uit EI’s zelden duurzame en positieve ontwikkeling voor een land brengen. De EITI is ontwikkeld in antwoord op deze trend. TTEITI-voorzitter Victor Hart toonde met cijfers aan hoe de EITI in diverse landen de ‘lekkages’ in de inkomstenstromen heeft weten te dichten, waardoor de harde klappen van de terugvallende prijzen opgevangen konden worden. Ook zorgde de invoering van EITI dat het algeheel systeem van belastinginning efficiënter werd, in alle sectoren.

Dit proces is niet zonder slag of stoot gegaan. Behalve de capaciteitsproblemen bij de overheid en de bedrijven, was het ook een uitdaging om politieke committering te verkrijgen. Tijdens de lezing belichtte oud-Minister van Energie en van Financiën, Conrad Enill, op een openhartige wijze zijn initiële weerstand tegen de invoering van de EITI, en het proces om uiteindelijk de voordelen te kunnen inzien. Voor politici is de EITI namelijk heel handig als tool om te kunnen plannen in de sector, te kunnen leren over andere landen en om beschuldigingen van corruptie te kunnen weerspreken.

Minister Regilio Dodson van Natuurlijke Hulpbronnen
Na de lezingen, gaf Minister Regilio Dodson van Natuurlijke Hulpbronnen zijn visie op het onderwerp. Ook hij onderstreepte het belang van transparantie in het beheer van natuurlijke hulpbronnen, met speciale aandacht voor de balans tussen duurzame ontwikkeling en economische groei. De rol van data, zoals die van het Algemeen Bureau voor de Statistiek, en potentieel van de EITI, zijn onmisbare tools bij het maken van beleid. Hij heeft vele maatregelen al in petto, waaronder het instellen van een onafhankelijk Mineralen Instituut. Daar sluit EITI volgens hem goed aan. Hij toonde zich een uitgesproken en ondubbelzinnige voorstaander van de invoering van de EITI in Suriname, en benadrukte de rol van PROJEKTA en het Burgerinitiatief als belangrijke partners daarbij. “Ik zal alles in mijn macht doen om EITI te realiseren in Suriname”, verklaarde hij ferm. -

Wilt u meer lezen over de staat van onze democratie in 2015? Lees dan ook de andere artikelen van de ‘State of our Democracy’ nieuwsbrief.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten