Erkenning
en bescherming van Seksuele en Reproductieve Rechten… Nu!
Door Julia Terborg
Van 9-20 maart houdt de Commission on
the Status of Women (CSW) van de Verenigde Naties (VN) in New York haar 59ste
jaarlijkse vergadering. Hieraan participeren de lidlanden, vertegenwoordigers
van NGO’s en Civil Society. De CSW is het centrale VN orgaan dat toezicht houdt
op de implementatie van de Verklaring van Beijing en de Beijing Platform for
Action (BPfA ) die in 1995 door lidlanden van de VN is aangenomen. Dat
vrouwenrechten mensenrechten zijn loopt als een rode draad door het Beijing
document. Deze overeenkomst bevat een groot aantal aanbevelingen voor
strategische acties op twaalf essentiële aandachtsgebieden om de positie van
vrouwen te versterken, genderongelijkheid terug te dringen en naleving van
rechten van vrouwen te garanderen. Dit jaar zal CSW een terugblik werpen op de
implementatie van 20 jaar BPfA. Op basis van de resultaten van deze evaluaties,
zullen de lidlanden afspraken maken over hoe de goede resultaten te versterken
en te consolideren en welke uitdagingen extra aandacht moeten krijgen. De
landenrapporten melden dat er op veel van de aandachtsgebieden significante
verbeteringen voor vrouwen zijn opgetreden, dat de vooruitgang veels te traag
gaat en veel vrouwen niet bereikt zijn. Daarom zijn er nog veel uitdagingen. Dit
geldt ook voor Suriname.
Deze CSW vergadering vindt op een
cruciaal tijdstip plaats omdat er in september a.s. ook de follow up van de
Millenium Development Goals (MDG’s) namelijk de Sustainable Development Goals (SDG’s),
voor de periode 2015-2030 worden besproken. Of de prioriteiten van vrouwen
wereldwijd adequaat weerspiegeld zullen zijn in deze SDG’s, en of hun moeizaam
verworven rechten behouden blijven en bestaande uitdagingen serieuse aandacht
krijgen, wordt voor een belangrijk deel bepaald door de afspraken die in maart
op de CSW meeting worden gemaakt. Het is niet overdreven als we zeggen dat het
document dat overeengekomen wordt op deze vergadering het leven van vrouwen wereldwijd
voor de komende 15 jaar aanmerkelijk zal beïnvloeden.
Onderhandelingen
politieke verklaring
Als voorbereiding op de CSW meeting zijn
de overheden nu al bezig te onderhandelen over de prioriteiten en afspraken m.b.t.
gendergelijkheid en vrouwenrechten. Juist omdat deze vergadering zo belangrijk
is, leveren vrouwen wereldwijd thans verwoede strijd op verschillende fronten
om de Draft Political Declaration of CSW nog voor de aanvang van de meeting zoveel
mogelijk te beïnvloeden. Vrouwen over de hele wereld willen namelijk dat landen
zich opnieuw committeren aan de Beijing overeenkomst omdat veel van de
actiepunten niet of onvoldoende zijn gerealiseerd. Om dit te verzekeren is het
belangrijk dat de Beijing prioriteitsgebieden en die van alle andere verdragen
vrouwen rakende zoals het VN Vrouwenverdrag, duidelijk weerspiegeld zijn in de
Sustainable Development Goals (SDG’s) die straks voor de komende 15 jaar zullen
worden vastgesteld. De huidige versie van de Draft Political Declaration on CSW
is zeer terughoudend in het benoemen van de mensenrechten van vrouwen, terwijl
de vraagstukken van Seksuele en Reproductieve Gezondheid en Rechten er helemaal
uit zijn verdwenen. Dit is onacceptabel en niet alleen in strijd met onze
nationale verworvenheden en beleidsgebieden maar ook met recente regionale
overeenkomsten waaraan Suriname, als onderdeel van het Caribisch gebied en
Latijns Amerika, zich ook heeft gecommitteerd. Vrouwen hebben veel problemen op
het gebied van de seksuele en reproductieve gezondheid. Deze problemen zijn
niet zo makkelijk aan te pakken omdat ze direct verband houden met seksualiteit
en zich vooral voordoen in de privésfeer van familie en gezin. Dus achter
gesloten deuren. Daarom is het moeilijk bespreekbaar. Maar het zijn maatschappelijke
problemen omdat ze een directe impact hebben op de kansen om optimaal te
participeren in de samenleving en jezelf te ontwikkelen.
In de huidige discussie over vrouwenrechten
is er veel onduidelijkheid en verwarring over Seksuele en Reproductieve
Rechten. Onder invloed van fundamentalistische stromingen en achterhaalde
opvattingen, die hun oorsprong hebben in oude culturele tradities, zijn sommige
overheden tegen het opnemen van seksuele en reproductieve rechten, of niet
bereid om eerder gemaakte afspraken hierover nog na te komen. Bepaalde belangengroepen
met veel macht zetten overheden onder druk om belangrijke veranderingen voor
vrouwen tegen te houden. Zo willen ze onder andere dat kinderhuwelijken in stand
blijven, dat vrouwenbesnijdenis behouden blijft, dat vrouwen niet zelf
beslissen of ze wel of geen anticonceptie gebruiken, dat de seksuele
exploitatie van vrouwen en meisjes niet aan banden wordt gelegd, dat de man in
het huwelijk bepaalt of er wel of geen veilige seks is, dat zwangere tieners en
tienermoeders geen toegang meer hebben tot onderwijs, dat er niet met jongeren
gesproken wordt over seksualiteit. De Beijing overeenkomst is echter heel
duidelijk over seksuele rechten van vrouwen. In paragraaf 96 wordt
overeengekomen dat: “de mensenrechten van vrouwen ook het recht omvatten om
controle te hebben en vrijwillig en verantwoordelijk te besluiten over
aangelegenheden hun seksualiteit rakende, inclusief seksuele en reproductieve
gezondheid, vrij van dwang, discriminatie en geweld.” Bij seksuele rechten gaat
het er in essentie om dat iedereen haar of zijn seksualiteit moet kunnen
beleven zonder discriminatie, dwang, geweld of misbruik.
Om deze seksuele
rechten van een ieder in Suriname te beschermen, heeft Suriname onder meer een
aanvang gemaakt met het maken van wetten of herziening van bestaande wetten. Zo
is verkrachting binnen het huwelijk erkend en strafbaar gesteld, alsook zwaardere
straffen voor seks met minderjarigen. De strijd voor erkenning en bescherming
van vrouwenrechten is nog lang niet afgelopen. Zeker niet als het gaat om
seksuele en reproductieve rechten! De mate waarin wij als samenleving erin
slagen om vrouwen en meisjes optimaal in te zetten voor nationale ontwikkeling zal
vooral afhangen van de besluiten die op de CSW59 worden genomen om de naleving
van seksuele en reproductieve rechten van vrouwen en meisjes te garanderen.
Dr.
Julia Terborg is socioloog, vrouwenrechtenactivist en gespecialiseerd in
seksuele en reproductieve gezondheid en rechten van vrouwen. Zij heeft als
technisch expert de overheid en civil society organisaties geassisteerd bij nationale
en internationale onderhandelingen en bij het ontwikkelen van beleid en
programma’s.
(Bron: Gender Optiek, De Ware Tijd, 2 maart 2015)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten