De Kunst van Gerichte Actie: bezin eer gij begint

Ongeveer 23 personen deden mee aan de interactieve en levendige masterclass.

Op zaterdag 12 november verzorgde Projekta de mini-masterclass “De Kunst van Gerichte Actie: de burger als activist’. De mini-masterclass was onderdeel van de 9^e Democratiemaand, die als thema heeft ‘Kritische Burgers: Rechten en Verantwoordelijkheden’.

Leerkracht, sociaal werker, universiteitsstudent, politie-agent, psycholoog, marktverkoper: dit is maar een greep uit de zeer diverse achtergronden van de 23 deelnemers. Wat zij wel gemeenschappelijk hadden, was een wil en passie om te werken aan sociale verandering en verbetering.

Deelnemers maakten ijverig aantekeningen

Waar de één zich vooral wil richten op hoe een buurt te mobiliseren voor een gemeenschappelijk doel, een ander zich wil inzetten om duidelijk te maken dat patienten mensen zijn met rechten of om na te gaan hoe zij een actievere bijdrage kunnen leveren aan de samenleving, waren er weer anderen die naar de training kwamen, omdat ze wilden begrijpen waarom zoveel mensen wel klagen, maar dat sommige acties toch niet een breed draagvlak kunnen krijgen.

De training bood hen praktische handvatten hoe dat te bereiken via gerichte acties. Trainer Sharda Ganga behandelde een lange reeks van verschillende vormen van sociale actie, om aan te tonen dat er meer bestaat dan de in Suriname vaak toegepaste vormen, zoals brieven schrijven, staken, of protestmarsen houden. Aan de orde kwamen vooral de verschillende overwegingen die een rol spelen bij het kiezen van een vorm van sociale actie. Een van de centrale punten hierbij was het goed kennen van de groep belanghebbenden en van hun problemen en behoeften.

Vragen en discussies bleven ook niet uit.

Daarna ging de sessie over de stappen van het plannen, uitvoeren, en opvolgen van sociale actie. Daaruit bleek dat de voorbereidingsfase een vaak onderschatte – maar cruciale – stap is, waarbij extra aandacht werd besteed aan het verzamelen van feiten en bewijzen, en het stellen van concrete en realistisch bereikbare doelen. Ook kwam naar voren dat het voeren van publieke actie niet altijd de meest geschikte methode is om doelen te behalen; de basisregel is om het altijd eerst te proberen met dialoog, lobby en advocacy, en pas als dat niet werkt,  over te gaan tot meer publieke vormen van actie, met daarbij ook nog het advies om actievormen op te bouwen- en  met de minst aggressieve vorm van actie te starten. “Hou altijd voor ogen dat de actie niet het doel is”. Als je je doel kan bereiken met een open brief, dan is dat uiteraard te prefereren.

Er is ook lang stilgestaan bij punten als geloofwaardigheid en moreel overwicht van actievoerders, waarbij het verschil tussen actie als hobby (actievoeren zonder dat er daadwerkelijk iets van jezelf op het spel staat, alleen in de weekenden en als het jou uitkomt actievoeren), en  geloofwaardige actie naar voren kwam.

Een van de oudste en een van de jongste deelnemers naast elkaar

Heel herkenbaar vonden de deelnemers de verschillende manieren waarop acties ondermijnd en tegengewerkt kunnen worden- van het toepassen van verdeel-en heerstactieken tot het verleggen van accenten.

Tijdens de training, bespraken deelnemers concrete voorbeelden uit de Surinaamse (en buitenlandse) actualiteit, zoals de ‘Wij Zijn Moe’ beweging (die ook aanwezig was), de uitgifte van het gemeenschapsterrein van jongeren in Moengo, en de verkiezingen in de VS.

Aan het einde van de dag, verklaarden de deelnemers zeer tevreden te zijn over de sessie, waarbij het belangrijkste dat zij hebben geleerd was het belang van een goede voorbereiding en planning van maatschappelijke actie.