Wat kosten verkiezingen?

(Afkomstig uit de State of Democracy Nieuwsbrief 2014. Voor de volledige nieuwsbrief, klik hier)

Op de begroting van het Ministerie van Binnenlandse Zaken is srd 85 miljoen gereserveerd voor de verkiezingen van mei 2015. De kosten voor de Presidentsverkiezing, en benoeming en installatie van het nieuwe parlement, de nieuwe President en Vice President zijn hier nog niet bij opgeteld.

Volgens de Ware Tijd (6 oktober 2014) is dit een verdubbeling van de kosten van 2010, die 40 miljoen hebben gekost: “met een kiezersaantal van 324.500 betekende dit gemiddeld per kiezer SRD 123”.

In 2015 zal het aantal kiezers ongeveer 350.000 zijn, hetgeen betekent dat elke kiesgerechtigde de Staat gemiddeld ongeveer srd 242 zal kosten.

Parlementsvoorzitter Jennifer Geerlings-Simons zegt: "Verkiezingen zijn inderdaad relatief duur, zoals veel dingen in Suriname, mede door de zeer afgelegen gebieden en lage bevolkingsdichtheid van veel gebieden".

In hoeverre zijn deze omstandigheden bepalend als het gaat om de kosten van verkiezingen? Om dit te onderzoeken, doken we de literatuur in.

Er een verschil in kosten tussen verkiezingen in stabiele democratieën, landen in transitie en landen met speciale vredesoperaties. Hoe langer een land een vreedzame meerpartijen democratie is, hoe goedkoper de verkiezingen kunnen zijn. Zelfs een korte onderbreking in verkiezingsroutines, door bijvoorbeeld een periode van militaire overname, heeft hier geen invloed op.

In fragiele staten zijn het vooral de “integrity costs” die aantikken – dit zijn kosten voor het creëren van veilige, vrije en eerlijke verkiezingen, met name door het vergroten van de veiligheid van zowel de kiezer als de stembiljetten. Hoe democratischer een land wordt, hoe lager die kosten. Een land waar de verkiezingsinfrastructuur van nul af aan opgebouwd moet worden (bijvoorbeeld Afghanistan), zal vooral ook veel geld kwijt zijn aan het creëren van een infrastructuur en het voorlichten en onderwijzen van het electoraat.

De laagste kosten hebben landen met lange electorale ervaring: in de VS en de meeste West Europese landen kosten verkiezingen gemiddeld 1 tot 3 U$ per kiezer. Brazilië is iets meer dan 2,30 U$ kwijt per kiezer, India 1,0 U$ en in het uitgestrekte Australie is dat 3,20 U$.

Waaruit bestaan de kosten voor verkiezingen?

Internationaal wordt ervan uitgegaan dat de grootste uitgaven worden besteed aan registratie van stemgerechtigden, grensbepalingen van kiesdistricten, de verkiezingsdag zelf, tellen en bekendmaken van de resultaten, het beslechten van gerschillen, informatie en educatie van kiezers, campagnevoering, en toezicht houden door vertegenwoordigers van de partijen en de binnenlandse of internationale waarnemers.

Analyse verkiezingskosten

In 2004 deed het Centre for Transitional and Post-Conflict Governance, in samenwerking met de UNDP een grootschalig onderzoek naar de kosten van verkiezingen – het CORE project. Het onderzoek richtte zich op de Election Management Bodies (EMBs). De taken van EMB’s kunnen erg verschillen per land. Naast het administratief beheer van verkiezingen kunnen EMB’s belast zijn met bijvoorbeeld civic education en rapporteren over de financiering van partijen.

De studie gaat uit van vier aspecten voor analyse van verkiezingskosten (Election Cost/Profile ratios):

• Verhouding tussen het aantal personen van de Election Management Body en de kiesgerechtigeden
• De verhouding tussen het aantal stembureaumedewerkers tov kiesgerechtigden
• Gemiddelde kosten per kiesgerechtigden
•  Capitalisatie indicator

Suriname erg duur

Voor landen met minder dan een miljoen kiesgerechtigden komt men uit op een gemiddelde van ongeveer 6000 kiezers per staflid van het EMB – in Suriname zou de totale staf van een EMB dus in de orde van 55 personen moeten zijn. Uiteraard is er een verschil in de taken van EMB’s – er wordt gesuggereerd dat het kostenefficiënter is als EMB’s een “full portfolio of electoral responsibilities” hebben.

De verhouding tussen het aantal stembureaumedewerkers en aantal kiezers lijkt niet afhankelijk te zijn van de grootte van het grondgebied. Het grootste aantal (onderzochte) landen gaat uit van tussen de 100 en 200 kiezers per stembureaumedewerker. Als we uitgaan van een verhouding van 150 kiezers per medewerker, zouden in Suriname dus ongeveer 2400 stembureaumedewerkers nodig zijn. Het rapport geeft aan: als de samenstelling van een stembureau met zelfs maar 1 medewerker verminderd wordt, betekent dat al een behoorlijke besparing van kosten.

De verhouding tussen het electoraal budget en het aantal geregistreerde kiezers is gemiddeld tussen de  U$1 en U$ 5 per kiezer. De grootte van het electoraat lijkt weinig invloed te hebben op het bedrag. Het allerhoogste bedrag dat men tegenkwam was ongeveer U$ 27 per kiezer. Suriname steekt daar wel erg ruim boven uit. Alles wat boven de U$ 5 per stemgerechtigde kost, zou men nader moeten onderzoeken, zeggen de onderzoekers.

De capitalization indicator meet institutionele capaciteit op basis van investeringen in niet-verkiezingsjaren. Men kijkt naar het gemiddelde budget per kiesgerechtigde dat in niet-verkiezingsjaren voor een EMB ter beschikking is. Valt dat bedrag beneden een bepaald niveau (tussen de U$ 1 en U$ 2.47), dan is de kans groot dat dit negatieve gevolgen heeft voor de capaciteit. Beperkte capaciteit is op haar beurt een directe bedreiging voor een goede verloop van verkiezingen.

Wil je echter precies weten wat verkiezingen kosten, dan zou je moeten kijken naar de totale kosten- ongeacht wie die kosten maakt, of die nu de partijen zijn of de Staat of de Internationale Gemeenschap.

Meer weten?

http://www.gsdrc.org/docs/open/po50.pdf voor het volledig rapport van CORE.

www.aceproject.org geeft een uitgebreid overzicht van alles wat met de organisatie van verkiezingen te maken heeft.

http://reliefweb.int/sites/reliefweb.int/files/resources/HDQ1070.pdf

Voor de volledige nieuwsbrief klik hier